Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının
N İ Z A M N A M Ə Sİ
- Ümumi müddəalar
1.1. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası, “Siyasi partiyalar haqqında” Qanunu, qüvvədə olan digər qanunvericilik aktları və Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində fəaliyyət göstərən, azad, demokratik, bütöv Azərbaycan uğrunda mübarizə aparan vətəndaşları birləşdirən, könüllülük və üzvlərinin hüquq bərabərliyi əsasında, ölkənin siyasi həyatında iştirak edən siyasi partiyadır.
1.2. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının qısaldılmış adı VHP-dir.
1.3.Partiyanın mərkəzi qərargahı Bakı şəhərində yerləşir. Hüquqi ünvan: Bakı şəhəri, Tbilisi pr. 76.
1.4. Partiyanın simvolları onun bayrağı və emblemidir:
1.4.1. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının bayrağı ağ rəngdədir. Ağ rəngin üzərində VHP-nin emblemi təsvir olunub. Ağ rəng həmrəyliyin, birliyin, barışın və vətəndaş sülhünün rəmzi sayılır.
1.4.2. VHP-nin embleminin rəmzləri qədim Türk Dövlətçilik ənənələrindən qaynaqlanır: Üç ox bir yerdə möhkəmliyi, sınmazlığı göstərir. Demokratik dövlətdə bu həm də hakimiyyət bölgüsünün göstəricisidir, emblemin əsas variantında “Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası” sözləri yazılmış dairədə 24 Oğuz boyunun damğaları yerləşdirilmişdir, ortada üçrəngli və ay-ulduzlu bayrağımız verilmişdir. Azərbaycanın Odlar Yurdu olaraq rəmzlərindən biri olan od da emblemin ortasında yer almışdır.
1.5. Qanunçuluq, kollegiallıq, aşkarlıq, partiya üzvlərinin hüquq bərabərliyi, könüllülük,özünüidarə və Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının iradəsinin formalaşdırılmasının təşkili VHP-nin fəaliyyətinin başlıca prinsipləridir.
1.6. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası 03.11.1992-ci il tarixdə 7 nömrə ilə Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyində dövlət qeydiyyatına alınmışdır.
- VHP-nin məqsəd və vəzifələri
2.1. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının əsas məqsədi Azərbaycan Respublikasında müstəqil, demokratik, dünyəvi, hüquqi dövlətin, eləcə də Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü və dövlət müstəqilliyinin qorunması və azad vətəndaş cəmiyyətinin inkişaf etdirilməsidir.
2.2. VHP seçkili dövlət orqanlarına seçilmiş nümayəndələri vasitəsilə öz məqsədlərini həyata keçirməyə çalışır.
2.3 VHP vətəndaşların maariflənməsi, siyasi səviyyəsinin yüksəldilməsi, cəmiyyətdə aşkarlığın, söz və siyasi iradə azadlığının təmin olunmasını əsas məqsədlərindən biri hesab edir.
2.4. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası:
– ölkədə milli birlik və həmrəylik prinsipini əsas tutan;
– qanunun aliliyini və ictimai ədaləti qoruyan; hürriyyəti, özgürlüyü, rifahı, firavanlığı, cəmiyyətdə sərbəst siyasi və iqtisadi fəaliyyət imkanını hər bir insanın təməl haqqı hesab edən;
– İnsanı yer üzünün ən böyük neməti olaraq yüksək dəyərləndirən, onun yaradıcılıq, mənəviyyat və əxlaq gücünə inanan, bu gücün artmasına çalışan;
– hər bir vətəndaşın ölkənin imkanlarından bərabər hüquqla istifadəsini istəyən;
– müasirliklə, çağdaş dünya tələblərinə uyğun inkişafla pozitiv mühafizəkarlığı, milli adət-ənənələrin, dil və mədəniyyətin, tarixi gələnəklərin qorunmasını vəhdət görən;
– milli dövləti xalqın varlığı və inkişafı yolunda ən zəruri milli iradə forması və təşkilatı sayaraq dəyərləndirən;
– xalq seçimini, demokratiyanı, fikir və söz azadlığını, etibarlı sosial siyasəti milli dövlət idarəçiliyinin ən başlıca vəzifəsi hesab edən;
– iqtisadi siyasəti müstəqil və firavan yaşamanın əsas vasitəsinə çevirmək istəyən; çağdaş texnologiya əsasında qurulan milli iqtisadiyyatın hər cür haqsız rəqabətdən, monopoliya, korrupsiya və gizli iqtisadiyyatdan qorunmasını güclü dövlətin əsas təməllərindən biri kimi önə çəkən;
– “vətəndaş dövlət üçün deyil, dövlət vətəndaş üçündür” prinsipinə söykənən;
– milli və ümumbəşəri dəyərlərin qorunmasını cəmiyyətin təkamülü üçün vacib hesab edən;
– milli ideallara xidməti müqəddəs vəzifə sayan və bu məqsədlə ölkənin Konstitusiyası çərçivəsində mübarizə aparan sağ mərkəzçi partiyadır.
2.5. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası aşağıdakı hüquqlara malikdir:
– məqsədləri və fəaliyyəti barədə informasiyanı sərbəst yaymaq;
– ideyalarını, məqsədlərini və proqramını təbliğ etmək;
– digər siyasi partiyalarla fəaliyyətin əlaqələndirilməsi, habelə ümumi mənafelərin təmsil və müdafiə edilməsi məqsədilə könüllülük əsasında birləşib ittifaqlar və siyasi bloklar yaratmaq;
– Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatlarının, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin və bələdiyyə seçkilərinin, həmçinin ümumxalq səsverməsinin (referendumun) keçirilməsində iştirakla bağlı Azərbaycan Respublikasının Seçki Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş hüquqları həyata keçirmək;
– fəaliyyət istiqamətlərinə aid məsələlərlə bağlı iclaslar, görüşlər konfranslar və müşavirələr keçirmək;
– “Sərbəst toplaşmaq azadlığı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq yığıncaq, mitinq, nümayiş, küçə yürüşü və piket keçirmək;
– partiya hüquqlarının və qanuni mənafelərinin pozulması ilə bağlı inzibati və məhkəmə qaydasında şikayət vermək;
– partiya üzvünün razılığı ilə onun partiya üzvlüyü ilə bağlı hüquq, azadlıq və qanunla qorunan mənafeyinin müdafiəsi üçün şikayət etmək;
– partiyanın nizamnaməsində (proqramında) qeyd olunmuş məqsədlərlə (hədəflərlə) razı olmayan şəxsin üzvlüyə qəbulundan imtina etmək;
– fəaliyyət istiqamətlərinə aid məsələlərlə bağlı təşəbbüslə çıxış etmək, o cümlədən dövlət orqanlarına (qurumlarına), yerli özünüidarəetmə orqanlarına müvafiq təkliflər vermək;
– hüquqi aktların layihələrini hazırlamaq və aidiyyəti üzrə təqdim etmək, həmçinin dövlət orqanları (qurumları), yerli özünüidarəetmə orqanları tərəfindən hüquqi aktların layihələrinin hazırlanmasında iştirak etmək, hüquqi aktlarda dəyişikliklər edilməsi, onların şərh edilməsi, qüvvəsinin dayandırılması və ya ləğv edilməsi ilə bağlı məsələ qaldırmaq;
– “Media haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq çap mediasını təsis etmək;
-“Siyasi partiyalar haqqında” Qanunda nəzərdə tutulmuş sahibkarlıq fəaliyyətinin növləri ilə məşğul olmaq, təsərrüfat cəmiyyətləri yaratmaq;
– digər ölkələrin siyasi partiyaları ilə əməkdaşlıq etmək, o cümlədən sazişlər bağlamaq, beynəlxalq ittifaqlarına üzv olmaq;
– “Siyasi partiyalar haqqında” Qanuna, Azərbaycan Respublikasının digər normativ hüquqi aktlarına uyğun olaraq digər hüquqları həyata keçirmək.
2.6. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının aşağıdakı vəzifələri vardır:
– öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına, qanunlarına, digər normativ hüquqi aktlarına və öz nizamnaməsinə riayət etmək;
– üzvlərinin reyestrini aparmaq;
– Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatlarının, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin və bələdiyyə seçkilərinin, həmçinin ümumxalq səsverməsinin (referendumun) keçirilməsində iştirakla bağlı Azərbaycan Respublikasının Seçki Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş vəzifələri yerinə yetirmək;
– “Mühasibat uçotu haqqında” və “Siyasi partiyalar haqqında” Qanuna uyğun olaraq mühasibat uçotunu aparmaq, maliyyə hesabatını və maliyyə fəaliyyətinə dair əlavə məlumat və sənədləri aidiyyəti üzrə təqdim etmək;
– fiziki və hüquqi şəxslərin hüquq və azadlıqlarına hörmət bəsləmək;
– dövlət orqanlarının (qurumlarının), yerli özünüidarəetmə orqanlarının, vəzifəli şəxslərin fəaliyyətinə, həmçinin digər şəxslərin sahibkarlıq fəaliyyətinə müdaxilə etməmək;
– digər siyasi partiyanın öz siyasi ideyalarını və baxışlarını azad və sərbəst yaymaq hüququna hörmət bəsləmək;
– keçirdiyi mərasimlər və digər təntənəli tədbirlər zamanı Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağını qaldırarkən və ya asarkən Azərbaycan Respublikası Dövlət Himninin ifa edilməsini təmin etmək;
– “Siyasi partiyalar haqqında” Qanuna, Azərbaycan Respublikasının digər normativ hüquqi aktlarına uyğun olaraq digər vəzifələri yerinə yetirmək.
2.7. VHP hesabat verməli olduğu mədaxili və məxarici, habelə əmlak vəziyyətini əks etdirən mühasibat sənədlərini tərtib etməli, özünün mühasibat uçotunu aparmalı və müvafiq dövlət orqanlarına hesabat verməlidir.
- Partiyanın fəaliyyəti
3.1. VHP milli, irqi, dini mənsubiyyətindən, sosial mənşəyindən asılı olmayaraq Azərbaycan Respublikasının bütün təbəqələrdən olan vətəndaşlarını birləşdirərək zorakılığı, terrorizmi məqsədəçatma üsulu kimi pisləyir və öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinə uyğun olaraq demokratik mübarizənin bütün formalarından istifadə edir.
3.2. VHP qanunla qadağan olunmamış bütün informasiya vasitələrindən istifadə edərək, respublikada və dünyada baş verən ictimai-siyasi hadisələrə münasibət bildirir, qanunla yol verilən bütün vasitələrdən istifadə edərək Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik və icra hakimiyyəti orqanlarının fəaliyyətinə təsir göstərir.
3.3. Azərbaycanın milli, dövlət maraqları ilə bağlı ictimai-siyasi, sosial, iqtisadi və mədəni sahələrdə mühüm proqram və layihələrin hazırlanması, ictimai fikrin doğru formalaşması və demokratik cəmiyyətin qurulması üçün qanun layihələrinin hazırlanması, müzakirəsi prosesində iştirak edir, siyasi və sosial proqramlar hazırlamaq yolu ilə Azərbaycan Respublikasının daxili və xarici siyasətinin formalaşmasına təsir göstərir.
3.4. VHP öz adından vətəndaşların namizədliyini seçkili dövlət orqanlarına irəli sürür, məqsəd və vəzifələrini həyata keçirmək üçün dövlət orqanlarında təmsil olunur.
3.5. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası öz məqsədlərinə çatmaq üçün aşağıdakı fəaliyyət formalarını məqbul sayır:
– könüllülük əsasında birləşib siyasi bloklar yaradır;
– Azərbaycan Respublikası Prezidenti, parlament və digər seçkili dövlət orqanları seçkilərində, Azərbaycan Respublikasının icra hakimiyyəti orqanlarının formalaşdırılmasında demokratik yolla (müstəqil surətdə, başqa partiyalar, təşkilatlarla blok və ya ittifaqda) iştirak edir;
– dövlət orqanlarında və ictimai orqanlarda öz üzvlərinin mənafelərini təmsil edir və hüquqlarını qoruyur;
– qanunvericiliyə uyğun olaraq çap mediası təsis edir və çap mediasının iştirakçısı olur;
– qanunla müəyyən edilmiş qaydada mitinqlər, nümayişlər, yığınqcaqlar, piketlər və başqa kütləvi tədbirlər keçirir;
– nizamnamədən irəli gələn vəzifələri yerinə yetirmək üçün öz adından müqavilələr və sazişlər bağlayır, məhkəmədə cavabdeh və iddiaçı qismində çıxış edir;
– beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq edir və onlarla birbaşa əlaqələr yaradır.
- VHP-nin üzvlərinin hüquq və vəzifələri
4.1. Qanunla qadağan olunmayan, VHP Nizamnamə və Proqramını qəbul edən, on səkkiz yaşına çatmış hər bir Azərbaycan vətəndaşı VHP üzvü ola bilər.
4.2. VHP üzvlüyünə qəbul fərdi qaydada, partiyaya daxil olmaq istəyənin yazılı ərizəsinə əsasən müvafiq şəhər, rayon təşkilatı tərəfindən həyata keçirilir.Qəbul haqqında müraciət onlayn və ya məktub vasitəsilə də göndərilə bilər.
4.3. Partiya üzvü yalnız yaşadığı ərazidəki rayon təşkilatında qeydə alına bilər.
4.4. Hər bir partiya üzvünə vahid üzvlük vəsiqəsi verilir.
4.5. Partiya üzvlüyünə xitam verilməsi partiya üzvünün şəxsi iradəsi (ərizə və ya bəyanat formasında), yaxud Nizamnamə əsasında ona tətbiq edilmiş intizam tədbiri əsasında baş verir.Üzvlüyə həmçinin aşağıdakı hallarda da xitam verilir:
– şəxs öldükdə və ya məhkəmənin qərarı ilə ölmüş elan edildikdə;
– şəxsin Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına xitam verildikdə;
– şəxs məhkəmənin qərarı ilə məhdud fəaliyyət qabiliyyətli və ya fəaliyyət qabiliyyəti olmayan hesab edildikdə.
4.6. Partiyanın siyasi və ideoloji xəttinə əməl etməyən və Nizamnaməni pozan üzvlərə xəbərdarlıq, töhmət, seçkili orqanın tərkibindən çıxarma və partiyadan xaric etmə kimi intizam tədbirləri tətbiq oluna bilər.Partiya üzvünün ona tətbiq olunmuş intizam tədbirindən bir ay ərzində MNTK-ya şikayət etmək hüququ var.
4.7. VHP üzvü aşağıdakı hüquqlara malikdir:
– Partiyanın fəaliyyətində yaxından iştirak etmək;
– Partiyanın seçkili orqanlarına seçmək və seçilmək;
– Partiyanın seçkili orqanlarının verdiyi səlahiyyət daxilində həmin qurumu təmsil etmək;
– Partiyanın fəaliyyəti ilə bağlı təkliflər vermək, təşəbbüs qaldırmaq və bu məsələləri müzakirə etmək;
– Vəzifəsindən asılı olmayaraq, partiyanın istənilən üzvünün fəaliyyətini tənqid etmək;
– Partiya sıralarını sərbəst surətdə tərk etmək;
– Öz hüquq və vəzifələrinin, eyni zamanda partiyanın proqram və nizamnaməsinin pozulması ilə bağlı partiyadaxili nəzarət orqanlarına şikayət etmək;
-Öz iradəsini sərbəst ifadə etmək;
– qanunvericiliklə nəzərdə tutulan digər hüquqları həyata keçirmək.
4.8. VHP üzvünün vəzifələri aşağıdakılardır
– Partiya Nizamnaməsinin tələblərinə əməl etmək;
– Partiyanın birliyini, yekdilliyini pozacaq hərəkətlərə, eyni məqsəd, fikir və əqidəni paylaşan adamlar arasında ayrı-seçkiliyə yol verməmək;
– Partiyanın seçkili orqanlarının qəbul etdiyi qərarları yerinə yetirmək;
– Partiyanın şərəfini yüksək tutmaq, onun ideyalarını xalq arasında yaymaq;
– Üzvlük haqqını vaxtında ödəmək;
– Partiyanın Proqram və Nizamnaməsində və qanunvericiliklə nəzərdə tutulan digər vəzifələri yerinə yetirmək.
4.9. Partiya üzvlərinin reyestrini (adı, soyadı, atasının adı, doğulduğu tarix, qeydiyyat ünvanı, qeydiyyatda olduğu partiyanın yerli təşkilatı (olduğu halda) və əlaqə telefon nömrəsi göstərilməklə) aparır.
- Partiyanın strukturu
5.1. VHP-nin təşkilat quruluşuna aşağıdakılar daxildir:
– VHP Qurultayı;
– VHP Sədri;
– VHP Ali Məclisi;
– VHP Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyası;
– VHP Siyasi Şurası;
– VHP Mərkəzi İcra Aparatı;
– VHP şəhər və rayon təşkilatları;
– özəklər.
5.2. Partiya sədrinin, Ali Məclisin, Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyasının, Siyasi Şuranın və Mərkəzi İcra Aparatının səlahiyyət müddəti 5 (beş) ildir.
5.3. VHP strukturunun bütün pillələrinin seçkili orqanlarında:
– üzvlərin yarıdan çoxu iştirak etdikdə iclas səlahiyyətli sayılır;
– iştirakçıların istəyinə uyğun olaraq bütün qərarlar gizli və ya açıq səsvermə yolu ilə qəbul olunur;
– qərarlar iştirakçıların sadə səs çoxluğu (50% + 1 nəfər) ilə qəbul olunur.
5.4. Şəhər və rayon təşkilatlarının, özəklərin, eləcə də digər təşkilati strukturların fəaliyyəti əsasnamə ilə tənzimlənir.
6.Qurultay
6.1. VHP ali idarəetmə orqanı 5 (beş) ildən bir Ali Məclis tərəfindən çağırılan Qurultayıdır. Növbədənkənar Qurultay səlahiyyətlərinə aid olan məsələlər çərçivəsində Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyasının, həmçinin partiya üzvlərinin ən azı üçdə iki hissəsinin Ali Məclisə edilmiş müraciəti əsasında da çağırılır. Növbədənkənar Qurultay 2 ay ərzində partiyanın son qurultayı nümayəndələrindən ibarət tərkibdə çağırılır.
6.2. VHP-nin rayon (şəhər) təşkilatlarında konfransların keçirilməsi qurultayın vaxtı müəyyənləşəndən sonra başlanır və qurultayın iş gününə 7 gün qalmış başa çatır.
6.3. Qurultaya hazırlıq üzrə təşkilat komitəsi və nümayəndəlik norması VHP Siyasi Şurası tərəfindən təsdiq edilir.
6.4. VHP-nin Sədri, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisində VHP-ni təmsil edən millət vəkilləri, Qurultaya hazırlıq üzrə Təşkilat Komitəsinin üzvləri Qurultayın birbaşa nümayəndələri sayılırlar.
6.5. Qurultayın gündəlik və reqlament layihəsi Siyasi Şura tərəfindən hazırlanır.
6.6. Qurultay:
– VHP Sədrinin, Ali Məclisin və MNTK-nın Qurultaylararası dövrdəki fəaliyyətinə dair hesabatlarını dinləyir, müzakirə edir və qiymətləndirir;
– Nizamnaməyə dəyişikliklər edir, həmçinin yeni nizamnaməni qəbul edir;
– Qurultayarası kollegial idarəetmə (Ali Məclis) və nəzarət (Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyası) orqanlarının say tərkibinin müəyyənləşdirir, üzvlərini seçir və səlahiyyətlərinə xitam verir;
– Partiya sədrini seçir və səlahiyyətlərinə xitam verir;
– Partiyanın fəaliyyətinin dayandırılması, yenidən təşkili və ləğvi haqqında qərarı qəbul edir;
– VHP-nin fəaliyyəti ilə bağlı digər məsələləri müzakirə edib uyğun qərarlar qəbul edir;
– Partiyanın rəmzlərini – himnini, emblemini və bayrağını təsdiq edir;
– Partiyanın fəaliyyətinin əsas istiqamətlərini müəyyən edir;
– Qanunvericiliklə Qurultayın müstəsna səlahiyyətlərinə aid olan məsələlər istisna olmaqla, səlahiyyətinə aid olan digər istənilən məsələnin həlli üçün Ali Məclisə səlahiyyət verir;
– Ölkə və beynəlxalq həyatın çeşidli problemlərinə dair bəyanatlar və müraciətlər qəbul edir.
– Qurultayda qərarlar sadə səs çoxluğu (50% + 1 nəfər) ilə qəbul olunur.
- VHP Sədri
7.1. VHP sədri Qurultay tərəfindən seçilmiş partiyanın ali rəhbər şəxsidir.
7.2. Partiyanın fəaliyyəti üçün məsuliyyət daşıyır və bundan ötrü partiya qurultayının qarşısında şəxsən hesabat verir.
7.3. VHP sədri:
– Partiyanın fəaliyyətinə cari rəhbərliyi həyata keçirir, etibarnaməsiz partiyanın adından hərəkət edir;
– Partiyanı təmsil edir;
– Fəaliyyəti barədə qurultay qarşısında hesabat verir;
– Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq etibarnamələr verir, partiya adından əlaqələr qurur, siyasi partiyanın nizamnaməsi ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətləri çərçivəsində partiyanın əmlakı və vəsaitləri üzərində sərəncam verir;
– Ali Məclisin və Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyasının növbədənkənar iclaslarını çağırır;
– Özünün, Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 49-1.1.3-cü və 49-1.1.5-ci maddələrində göstərilən şəxslərin bağlanılan əqdə münasibətdə aidiyyəti şəxs qismində çıxış etməsi, həmçinin həmin əqdlə əlaqədar öz maraqlarının xüsusiyyətləri (onun yaranması, həcmi və s.) barədə məlumatı Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 49-1.6-cı maddəsi ilə müəyyən edilmiş qaydada Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyasına təqdim edir;
– Səlahiyyətlərinin bir hissəsinin həyata keçirilməsini müavinlərinə həvalə edə bilər.
– Dövlət orqanları və ictimai-siyasi təşkilatlarla münasibətlərdə, beynəlxalq əlaqələrdə partiyanı təmsil edir, ictimai-siyasi həyatın aktual məsələləri ilə bağlı müraciət və bəyanatlarla çıxış edir, Qurultayın müəyyən etdiyi səlahiyyətlər çərçivəsində VHP adından müqavilə və sazişlər imzalayır, müvafiq əmr, sərəncam və göstərişlər verir;
– Siyasi Şuranın və Ali Məclisin qərarlarını partiyanın Nizamnamə və Proqramına zidd hesab etdikdə, həmin qərarın icrasını növbəti iclasadək dayandırır və fikrini əsaslandıraraq yenidən müzakirəyə verir. Ali Məclisin və Siyasi Şuranın qərarı həlledicidir;
– Partiyanın fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun olaraq öz müavin və müşavirlərini təyin edir,
– Partiyanın ştat cədvəlini təsdiq edir, müvafiq bölmə və strukturlar yaradır, onlara rəhbər təyin edir;
- VHP Ali Məclisi
8.1. VHP Ali Məclisi rayon (şəhər) təşkilatları sədrlərindən və onların ümumi sayının yarısından çox olmamaq şərti ilə Qurultayda seçilən üzvlərdən 5 (beş) il müddətinə təşkil olunur və Qurultaylararası dövrdə VHP-nin kollegial idarəetmə orqanıdır.
8.2. Ali Məclis Qurultaydan sonrakı ilk iclasında özünün sədrini, sədr müavinini və katibini seçir.
8.3. Öz tərkibində müxtəlif sahələrə dair komissiyalar yaradır. Komissiyalar ölkə həyatına dair VHP-nin platformalarını, proqram və layihələrini hazırlayıb Ali Məclisin təsdiqinə verir. Komissiyaların işinə VHP üzvü olmayan mütəxəssis alimlər də cəlb edilə bilər.
8.4. Ali Məclisin iclasları altı ayda bir dəfədən gec olmayaraq keçirilir. Növbədənkənar iclaslar VHP sədrinin, Ali Məclis üzvlərinin üçdə birinin tələbi və Siyasi Şuranın qərarı ilə 15 gün müddətində çağırılır.
8.5. Partiya sədrinin təqdimatı ilə VHP Siyasi Şurasını təsdiq edir.
8.6. Partiya Qurultayının müəyyən etdiyi vəzifələri həyata keçirmək istiqamətində Ali Məclis qərar, əsasnamə və təlimatlar qəbul edir.
8.7. Ali Məclisin fəaliyyəti “Ali Məclis haqqında Əsasnamə” ilə tənzimlənir.
- VHP Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyası
9.1. VHP-nin Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyası (MNTK) partiyanın nəzarət-təftiş kollegial orqanı olmaqla Qurultayda 7 (yeddi) nəfər tərkibdə 5 (beş) il müddətinə seçilir.
9.2. VHP Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyası:
– Qurultaydan sonrakı ilk iclasında özünün sədrini və katibini seçir;
– İclasları üç ayda bir dəfədən gec olmayaraq keçirir;
– Partiyanın bütün orqanlarının, təşkilatlarının və üzvlərinin fəaliyyətinin VHP Nizamnaməsinə uyğun olmasına birbaşa nəzarət edir;
– VHP üzvlərinə tətbiq edilən intizam tədbirləri ilə əlaqədar şikayətlərə iki həftə müddətində baxıb müvafiq qərar çıxarır;
– Rayon (şəhər) təşkilatlarının Nəzarət Təftiş Komissiyasının işini istiqamətləndirir;
– Partiyanın nizamnaməsinin və proqramının tələblərinin, partiya orqanlarının qərarlarının yerinə yetirilməsinə nəzarəti həyata keçirir;
– Partiyadaxili nizam-intizam və maliyyə məsələlərinə nəzarəti həyata keçirir;
– Partiyanın maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətini təftiş edir;
– Nəzarətin və təftişin nəticələri barədə Ali Məclisə məlumat verir;
– Fəaliyyəti barədə qurultay qarşısında hesabat verir;
– Siyasi partiya orqanlarının (qurultay istisna olmaqla) və struktur qurumlarının qərarlarının normativ hüquqi aktlara və siyasi partiyanın nizamnaməsinə uyğunluğunu bilavasitə yoxlayır, həmçinin onların hərəkət və ya hərəkətsizliyindən verilən şikayətlərə baxır.
9.3. MNTK üzvləri partiyada digər seçkili və ya təyinatlı vəzifə tuta bilməzlər.
9.4. MNTK-nın fəaliyyəti “Mərkəzi Nəzarət Təftiş Komissiyası haqqında Əsasnamə” ilə tənzimlənir.
- VHP Siyasi Şurası
10.1. VHP Siyasi Şurasının tərkibi partiya sədrinin təqdimatı əsasında Ali Məclis tərəfindən təsdiq olunur. VHP sədri və Ali Məclisin sədri Siyasi Şuranın birbaşa üzvləri sayılırlar.
10.2. VHP Siyasi Şurası:
– Partiyanın cari fəaliyyətinə rəhbərlik edir;
– Qurultayın və Ali Məclisin qərarlarını reallaşdırmaq istiqamətində partiya təşkilatlarına tövsiyələr verir və onların fəaliyyətini əlaqələndirir;
– Partiya adından bəyanat və müraciətlər qəbul edir;
– Seçkilərdə və dövlət orqanlarının işində iştirakla bağlı bütün məsələləri həll edir.
10.2. Siyasi Şuranın iclasları ayda bir dəfədən az olmayaraq keçirilir.
11.Mərkəzi İcra Aparatı
11.1. VHP Mərkəzi İcra Aparatı VHP sədri tərəfindən yaradılır və partiyanın ümumi cari fəaliyyətindən irəli gələn vəzifələrin həyata keçirən mərkəzi icra strukturudur.
11.2. Mərkəzi İcra Aparatına partiya sədrinin müavinləri, şöbə müdirləri, depertamentlər, xidmətlər və bölgələr üzrə koordinatorlar daxildir.
11.3. Mərkəzi İcra Aparatının bütün struktur və bölmələri VHP sədri tərəfindən yaradılır. Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri, Aparatının rəhbərinin müavinləri, bütün vəzifəli şəxsləri və əməkdaşları da partiya sədrinin sərəncamı ilə vəzifəyə təyin olunur və azad edilirlər.
11.4. Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri Aparatın strukturunda nəzərdə tutulmuş vəzifələrə, ştat cədvəlinə uyğun olaraq təyin edilmiş əməkdaşlara nəzarət və icra aparatının işini təşkil edir.
11.5. Mərkəzi İcra Aparatı partiyanın Mərkəzi Qərargahının, rayon təşkilatlarının və digər partiya strukturlarının icraya yönəlik fəaliyyətlərinin əlaqələndirilməsi, partiyanın maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi və digər məsələlərlə əlaqədar partiyanın rəhbər qurumlarının qərarlarının yerinə yetirilməsini təşkil və icrasına nəzarət edir.
11.6. Mərkəzi İcra Aparatının fəaliyyəti “Mərkəzi İcra Aparatı haqqında Əsasnamə” ilə tənzimlənir.
- Rayon (şəhər) təşkilatı
12.1. VHP rayon (şəhər) təşkilatları Azərbaycan Respublikasının inzibati ərazi bölgüsünə uyğun olaraq bütün rayon və şəhərlərdə yaradılır.
12.2. VHP rayon (şəhər) təşkilatı özəklərdən seçilmiş nümayəndələrin iştirak etdiyi konfransda təsis edilir və VHP Siyasi Şurasında qeydə alınır.
12.3. Partiyanın ali orqanlarının qərarları rayon təşkilatları üçün məcburidir.
12.4. Rayon (şəhər) təşkilatının ali orqanı 3 (üç) ildə bir dəfədən gec olmayaraq keçirilən (ümumi yığıncaq) konfransdır. Növbədənkənar konfrans MNTK-nın, Siyasi Şuranın, rayon (şəhər) təşkilatı məclisinin və özək təşkilatlarının üçdə birinin təşəbbüsü ilə çağrıla bilər.
12.5. Konrfansa nümayəndəlik norması rayon (şəhər) təşkilatının məclisi tərəfindən müəyyənləşdirilir.
12.6. Rayon (Şəhər) Təşkilatının Konfransı təşkilat sədrini, məclisini, nəzarət-təftiş komissiyasını və partiya qurultayına nümayəndələri seçir.
12.9. Rayon (şəhər) təşkilatının sədri:
– təşkilatın işinə ümumi rəhbərlik edir;
-Təşkilat sədri vəzifəsini hər hansı bir səbəbdən icra edə bilmədikdə, Məclis növbəti konfransa kimi sədr müavinlərindən birinə onun səlahiyyətlərin verir;
– Rayon (Şəhər) təşkilatının Məclisinə rəhbərlik edir;
– Rayonun (şəhərin) icitmai-siyasi həyatında partiyanı rəsmən təmsil etmək hüququna malikdir;
– Rayon (Şəhər) təşkilatının fəaliyyətinin səmərəliliyini artırmaq üçün özünə müavinlər təyin edir və digər müvafiq strukturlar yaradır;
12.10. Konfranslararası dövrdə rayon (şəhər) təşkilatının ali orqanı konfrans tərəfindən seçilmiş və ən azı altı ayda bir dəfədən gec olmamaqla keçirilən məclisdir.
12.11. Rayon (şəhər) təşkilatının təşkilat quruluşu mərkəzi aparata uyğun olaraq formalaşdırılır.
12.12. Rayon (şəhər) təşkilatının fəaliyyəti “VHP rayon (şəhər) təşkilatları haqqında Əsasnamə” ilə tənzimlənir.
- Özək təşkilatı
13.1.VHP təşkilat quruluşunun təməlini ərazi prinsipi əsasında yaradılmış, üzvlərinin sayı 3 (üç) nəfərdən az olmayan özək təşkilatları təşkil edir.
13.2. VHP özək təşkilatı ümumi yığıncaqda seçilmiş özək təşkilatı sədri tərəfindən idarə olunur.
13.3. Yerli şəraiti, üzvlərinin sayını, ictimai-siyasi proseslərdəki mövqeyini nəzər alıb, hər hansı özək təşkilatına VHP Ali Məclisinin qərarı ilə rayon təşkilatı statusu verilə bilər.
13.4. Özək təşkilatı öz fəaliyyətində VHP Nizamnaməsini pozduqda MNTK-nın rəyi ilə rayon (şəhər) təşkilatı məclisi tərəfindən buraxıla bilər.
13.5. Özək təşkilatlarının fəaliyyəti “VHP-nin özək təşkilatları haqqında Əsasnamə” ilə tənzimlənir.
- VHP-nin əmlak və maliyyə məsələləri
14.1.VHP-nin mülkiyyətində Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinə uyğun olaraq əldə edilmiş əmlaklar ola bilər.
14.2. VHP-nin mədaxili aşağdakılardan ibarətdir:
– üzvlük haqqı;
– əmlakdan götürülən gəlir;
– qanunvericiliklə yol verilən sahibkarlıq fəaliyyətindən əldə edilən gəlir;
– qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş ianələr;
– “Siyasi partiyalar haqqında”Qanuna əsasən dövlət maliyyə yardımı;
– qanunla qadağan olunmayan digər gəlirlər.
14.3. Partiyanın məxarici aşağdakılardan ibarətdir:
– cari işlərə çəkilən xərclər;
– siyasi partiyanın idarəçiliyinə, təşkilatlanma, təbliğat işinə və informasiyaya çəkilən xərclər;
– ictimaiyyətlə əlaqələrə və seçkilərin keçirilməsinə çəkilən xərclər;
– aşağı təşkilatlara ödənişlər;
– kreditlər üzrə faizlər;
14.4. VHP-nin hesabındakı pul vəsaiti partiya sədrinin təsdiq etdiyi smetaya müvafiq olaraq xərclənir.
14.5 Hər təqvim ilinin axırında tərtib edilən hesabatda üzvlük haqqı ödəyən partiya üzvlərinin sayı göstərilir.
14.6. Ərazi təşkilatlarının hesabatları da partiyanın maliyyə hesabatına daxil edilir.
14.7. VHP-nin mülkiyyətində binalar, avadanlıq, nəşriyyatlar, mətbəələr, nəqliyyat vasitələri, habelə nizamnamə vəzifələrini yerinə yetirmək üçün lazım olan digər əmlak ola bilər.
14.8. VHP-nin mülkiyyətində sənaye müəssisələri, kooperativlər, həmçinin istehsal ola bilməz, qanunvericiliklə yol verilən hallar istisna olmaqla VHP təsərrüfat və ya kommersiya fəaliyyəti ilə məşğul ola bilməz.
14.9. VHP-nin maliyyə ili 1 yanvardan 31 dekabradək olan dövrü əhatə edir.
14.10. VHP fəaliyyətinin maddi təminatı ilə bağlı Azərbaycan qanunvericiliyinə uyğun olaraq mühasibat uçotunu aparır və maliyyə hesabatını tərtib edir.
- VHP-nin fəaliyyətinə xitam verilməsi
VHP-nin fəaliyyətinə Qurultayda iştirak edən nümayəndələrin üçdə iki hissəsinin səs çoxluğu ilə və ya məhkəmənin qərarı ilə xitam verilə bilər. Bu zaman partiyanın əmlakı zəruri hesablaşmalardan sonra qalan əmlak qanunvericiliklə müəyyən olunmuş qaydada Nizamnamə məqsədlərinə, bu mümkün olmadıqda isə dövlət büdcəsinə yönəldilir. Partiyanın əmlakı onun rəhbər orqanları və ya üzvləri arasında bölüşdürülə bilməz.
- Yekun müddəalar
16.1. VHP-nin fəaliyyəti ilə əlaqədar olan, lakin bu Nizamnamə ilə tənzimlənməyən məsələlər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq tənzimlənir.
16.2. Nizamnaməyə edilmiş əlavə və dəyişikliklər dövlət qeydiyyatına alındığı andan qüvvəyə minir.
18.3. Gələcəkdə bu Nizamnamənin hər hansı müddəası qanunvericiliklə ziddiyyət təşkil edərsə, qanunvericiliyin müvafiq norması tətbiq edilir.